Review Frag

Laatste versie afgemaakt op 5 januari 2004. Gepubliceerd in Spel! jaargang 7, nr. 3. Een eerdere versie van dit artikel kun je hier vinden.
Ik had al iets van 1450 woorden geschreven (en het was nog geeneens af) toen ik hoorde van Spel! dat ik maar 800 tot 900 woorden tot mijn beschikking had. Toen heb ik maar besloten om opnieuw te beginnen met schrijven. De oude versie heb i k dus bewaard, en wellicht is het wel leuk om zo de ontwikkeling van een artikel te zien.
Hier staat een zip-bestandje met gescande plaatjes uit Frag. [frag-pictures.zip, 1.2 MB].

Door Jake de Oude
Met dank aan Steve Jackson Games voor het beschikbaarstellen van een gratis exemplaar van het spel.

De zg."first person shooter" (ofwel FPS) is een oud genre binnen computerspellen. Denk hierbij aan klassiekers als Doom en Quake, of meer recentelijke Unreal Tournament en Halo. Het principe hier is simpel: rondlopend in een 3-dimensionale omgeving moet je alles en iedereen wat je tegenkomt overhoop knallen met enorme geweren — ook wel "fraggen" genoemd. Ondertussen pak je betere geweren, ammunitie en bepantsering op totdat je zelf in het stof bijt. Het is een leuk en vooral snel soort spellen dat enorm populair is. In 2001 besloot Steve Jackson Games (o.a. bekend van Munchkin en GURPS) om een bordspel gebaseerd op first person shooters te maken: Frag.

Wat je krijgt

In de relatief grote doos zitten 112 kaarten, 6 houdertjes om de speelfiguurtjes in te zetten en een hoop counters. Deze zijn helaas nog niet uitgesneden of zelfs maar voorgestanst. verder zit er nog een regelboekje en de speelondergrond in de doos. Dit laatste is een soort poster van 83 bij 53 centimeter die dubbelzijdig bedrukt is. De twee kanten vormen de plattegronden van twee "arena's" waarin gevochten zal worden. Eén arena lijkt erg saai van opzet, maar dit valt in de praktijk erg mee. Alle genoemde onderdelen zijn volledig in kleur, al overheersen koude kleuren en het rood van het bloed. Kortom, het ziet eruit als de gemiddelde FPS.

Hoe het speelt

De spelregels worden goed uitgelegd in de vier pagina's dikke handleiding, mede dankzij enkele voorbeelden. Het doel van het spel is erg simpel: zend als eerste drie personages naar de eeuwige jachtvelden en je wint. Als je overhoop geschoten wordt, kom je je eerstvolgende beurt terug in het spel, een regel die zorgt dat iedereen mee kan blijven doen.
Elke speler heeft een personage dat rond rent in de arena, ondertussen proberend zo snel mogelijk andere personages neer te knallen. Dit personage heeft drie eigenschappen: "Health" (incasseringsvermogen), "Speed" (snelheid) en "Accuracy" (nauwkeurigheid). Dit laatste bepaalt hoever en hoe vaak iemand kan schieten. Aan het begin van elk spel maak je een eigen personage door zeven punten te verdelen tussen deze drie eigenschappen, met een maximum van vier punten in één score.
In iedere ronde komt elke speler één keer aan de beurt, met de klok mee. In deze beurt kan de speler verschillende acties uitvoeren in willekeurige volgorde: lopen (tot een maximum bepaald door je "Speed"), schieten (hoe vaak en hoe ver wordt bepaald door je "Accuracy") en het oppakken van wapens en ander spul. Dit ligt op bepaalde plekken op het speelbord, met elke keer een kans van 50% dat je iets oppakt.
Wapens en andere uitrusting wordt voorgesteld door twee soorten kaarten. Bij wapens moet je denken aan een machinegeweer, een kettingzaag en een draagbare atoombom. (Mocht je het nog niet door hebben: Frag is niet van het subtiele.) De één doet meer schade dan de ander, maar heeft dan bijvoorbeeld minder ammunitie. Helaas is deze beperking amper een nadeel: het is te makkelijk om nieuwe wapens te pakken, en vaak ben je al dood voordat je ammunitie uberhaupt op is.
Als je een "frag" scoort krijg je nog een "Special" kaart: dit zijn erg krachtige kaarten die je tijdelijk de mogelijkheid geven vals te spelen.

Het op elkaar schieten is iets wat vaak gebeurt in Frag maar helaas zijn de regels hier omslachtig en weinig elegant. Eerst kijk je of je de tegenstander kan raken (staat er bijvoorbeeld geen muur tussen). Vervolgens kijk je of je raakt (komt "Accuracy" bij kijken) en zo ja, hoeveel potentiele schade je geweer doet. Hiervoor kijk je op je wapen-kaart. Daarna kijkt je slachtoffer hoeveel schade je uiteindelijk ook werkelijk uitdeelt, waarbij zijn "Health" in het spel komt. Bij elk van deze stappen moeten meerdere zeszijdige dobbelstenen worden gegooid, waarbij de uitkomsten moeten worden opgeteld. En als ik "meerdere" zeg, bedoel ik twee tot soms wel twintig dobbelstenen — dit kost relatief veel tijd. Een sessie voor vier personen kost ongeveer een half uur, met meer spelers loopt dit nog op. Meer dan vier speler is ook niet aan te raden, omdat je dan erg lang moet wachten voordat je weer aan de beurt ben.
Verder is er nog een element wat redelijk wat boekhouden introduceert: als iemand gefragged wordt, worden zijn wapens die hij op dat moment in het spel heeft op een stapeltje gelegd, met een genummerde marker erop. De corresponderende marker wordt op de plaats van overlijden gelegd. Mocht een speler over dit markertje heenlopen kan hij wapens hiervan oppakken. Op zich simuleert dit de computerspellen erg goed, helaas ten koste van vaart en overzichtelijkheid.
Verder zijn er nog regels voor springen, zuurbaden, deuren en teleporters. Bovendien is Frag duidelijk ontworpen met het oog op uitbreidingen: er zijn zelfs dingen op het speelveld aangegeven die in deze basisset nog geen functie hebben. Nu moet ik toegeven dat Frag inderdaad aanzet tot het verzinnen van eigen regels, zo simpel is het concept. Deze uitbreidbaarheid schopt echter tegen het zere been — liever had ik voorgestanste counters en figuurtjes, of iets soepelere regels.

Conclusie

Frag heeft een erg leuk concept en een solide uitvoering. "Solide", maar niet "geweldig": hiervoor zijn de regels ietswat te inelegant en bewerkelijk. Bovendien is het spel niet helemaal compleet, en voor 35 dollar verwacht je dat wel.