The Smashing Pumpkins - “Mellon Collie And The Infinite Sadness”
Laatste update op 19 januari 2018.
Jake's Persoonlijke Top Zoveel van Beste MuziekAlbums, deel 6
Romantiek
Het zat er aan te komen, maar daar is ie dan hoor, Mellon Collie And The Infinite Sadness van The Smashing Pumpkins. Eerst even over de titel. Dat is dus een woordgrapje. Mellon Collie, melancholy — you get it? Het leuke is dat het mij dus ongeveer 5 jaar heeft geduurd voordat ik hem zag. En dat van iemand die prat gaat op zijn kennis van de Engelse taal. It goes to show...
Nou ja, Mellon Collie is uitgebracht in het najaar van 1995. Eerste single was Bullet With Butterfly Wings. Mijn broer hoorde dat nummer, wist dat ik Siamese Dream al had grijsgedraaid en drong erop aan dat ik de CD vroeg voor kerst. Zo gezegd, zo gedaan, ook al vond ik de single eerst niet zo'n goed nummer. Vanwege de moeilijke cadeaus voor de rest kreeg ik natuurlijk het album van mijn ouders. En blij toe.
Eerst kon het me allemaal niet bekoren. Tjiezus, 2 dikke albums vol met muziek waar geen lijn in zit. Van de hak op de tak. Het begon ook zo suf met het titelnummer: een twee minuten durende kwelling van pianomuziek. Wat moest ik daar nou mee?
Gelukkig had ik nog een hele kerstvakantie voor me om het album te beluisteren. Zo Vitalogy m'n 'kerstalbum' was van 1994, zo werd Mellon Collie mijn 'kerstalbum' van 1995. En ja, Mellon Collie is weer zo'n album waar je gewoon een stuk of twintig keer naar moet luisteren voordat je het op waarde kan schatten. Want er zit wel degelijk lijn in. En een thema. Melancholie. Verrassend he?
Maar goed, de twee albums zijn getiteld Dawn To Dusk en Twilight To Starlight. Persoonlijk vond ik dat wel lekker revolutionair in die tijd: twee CD's, elk met een eigen titel. Wist ik veel. Trouwens leuk en aardig, maar die opdeling heeft, afgezien van de mooie titels, weinig reden in mijn ogen. De CD's zijn behoorlijk gelijk in sfeer. Dan maar even kijken naar de songteksten. Ja, dan zit er wel meer in.
Mellon Collie is dus de opener. Mooi, subtiel, maar niet wereldschokkende muziek. Behalve als je het hoor van een noise-achtig groepje zoals de Pumpkins. Tonight, Tonight is een mooi nummer wat vooruitkijkt naar de avond, de tweede CD. Hier kan het alles nog, met een beetje goede wil en geloof dan komen we er wel. "We'll make things right, we'll feel it all tonight". Dit wordt leuk!
De rest van de teksten gaat echter niet over vrolijke dingen. Verlies, verval, gemiste kansen, het leven gaat niet over rozen. Of het zijn rozen met doornen. Het zesde nummer, de single Bullet With Butterfly Wings, zegt het weer mooi:
The world is a vampire, sent to drain
Secret destroyers, hold you up to the flames
And what do I get, for my pain
Betrayed desires, and a piece of the game
(..)
Despite all my rage I am still just a rat in a cage
Destructie volgt in Fuck You (An Ode To No One)
I disconnect the act
I disconnect the dots
I disconnect the me in me
(..)
I don't need your love to disconnect
Tussendoor is er hoop, maar die vervaagt toch snel. Verboden liefdes, verloren geloof.
Our hopes, dead, gathering dust to dust
In faith, in compassion, and in love
—Cupid De Locke
Muzzle is echt mijn favoriete puber-nummer. Lekker schreeuwen, lekker verlangen.
And I knew the meaning of it all
And I knew the distance to the sun
And I knew the echo that is love
And I knew the secrets in your spires
And I knew the emptiness of youth
And I knew the solitude of heart
And I knew the murmurs of the soul
And the world is drawn into your hands
And the world is etched upon your heart
And the world so hard to understand
Is the world you can't live without
And I knew the silence of the world
Take Me Down sluit het eerste deel af met hoop. Toch weer.
And you're all I see
And you're all I need
There's a love that
God puts in your heart
Twilight To Starlight opent met twee ruige rocksongs. Op naar 1979, de (tweede?) single. Met die mooie videoclip waar een stel highschool kids rondrijden, feesten en beminnen. Tales Of A Scorched Earth ragt hard over deze romantiek heen.
Farewell
Goodnight
Last one out turn out the lights
Nog zo'n lekker ragnummer is X.Y.U. een stel nummers verderop — een nummer waarin eindelijk weer eens wordt gespeeld met dynamiek binnen een nummer i.p.v. dynamiek tussen nummers, wat tot nu toe het devies was op de CD's: rustige, bedachtzame nummers afwisselen met rock en noise. Fijn is dat, die dynamiek in een nummer. Op Siamese Dream deden ze dat veel meer, hoewel ook daar er een afwisseling was. Direct op X.Y.U. (waar dat op slaat weet ik helaas niet) volgt We Only Come Out At Night, een titel die waarschijnlijk verklaart waarom er zoveel Gothic types op The Smashing Pumpkins vallen.
We only come out at night, the days are much too bright
Het album wordt afgesloten met vier rustige nummers, waarvan de laatste drie toch echt wel ontzettend zoetsappig zijn. Als er iets is waarom dit album niet een volle tien krijgt, is dit het wel. Ik zeg niet dat het er niet op past, ik vind dat het allemaal te veel van het goede. Misschien is dat sowieso het geval: twee volle CD's lang detzelfde sfeer is wellicht teveel van het goede. Aan de andere kant, er zitten ook weinig 'slechte' songs tussen.
De falset van Corgan schiet weer alle hoeken van de kamer door, de gitaren raggen weer lekker, de overdrive heeft overwerk. De orchestrale begeleiding komt af en toe uitstekend te hulp, zonder echt in het voetlicht te treden. Uitstekend. Dit zijn muzikanten die hun vak verstaan, niet een stel hobby-isten op een zolderkamer. Het hele spectrum van de romantiek wordt beschreven, van ingetogen hoop tot exuberante blijheid, schreeuwende pijn en verwoestende woede, liefde en afscheid. De muziekstijlen lopen de lijn van noise en grunge tot ingetogen top40. Deze volledigheid, hoewel ze naar langdradigheid neigt, maakt van Mellon Collie een beter album dan Siamese Dream. Siamese Dream was ook behoorlijk compleet, maar hinkte toch teveel op de noise/grunge. Corgan kon wel twee volle CD's nodig om zijn ei kwijt te schrijven.
Over de packaging kan ik nog mededelen dat het een rare mix is van Alice in Wonderland en Jules Verne. De videoclip van Tonight, Tonight is hier een mooi voorbeeld van, zoals de clips van 1979 en Bullet dat bij uitstek niet zijn. Wel een mooi boekje met alle teksten, iets waar andere bands nog iets van kunnen leren. Helaas kan ik niet uit het boekje opmaken dat bijvoorbeeld de zang uit Billy's strot komt, das wel weer jammer.
Bonusvraag: Bij de credits staat ook de zin "Explosion from DOOM courtesy of id Software, Inc and bobby prince Music." In welke song wordt die sample in godesnaam gebruikt? Ik weet het na 6 jaar nog niet.
Reacties
Tim vroeg zich af:
"Hoe kom je aan het genre Romantiek? Ik vind het eerder zware muziek."
Oiuh. Ten eerste, die derde regel geeft niet het genre aan, maar mijn indruk, een soort thema. En, Romantiek moet je niet verwarren met 'romantiek' als in 'een romantisch diner' of 'sentimentaliteit.' Nee, ik bedoel meer de romantiek zoals in de (vooral literaire) stroming. Waarin werd gedweept met 'diepe gevoelens, lijden, starcrossed lovers, het lot, geesten, hoop en wanhoop, enzovoort. En dan bedoel ik nog vooral de nadruk op emoties, liefde en lijden daardoor.
Steven over The Smashing Pumpkins:
"Ok, daar gaan we... MC is een fantastisch album. Maar ik hou hier eigenlijk bijna alleen van de harde songs. Iedereen die een beetje gitaar speelt weet dat het heel moeilijk is om goede harde riffs te verzinnen, veel moeilijker dan singer/songwriter prut b.v. (dat is meestal drie akkoorden heel langzaam aanslaan en een beetje lijzig eroverheen zingen). Je hebt maar een paar combinaties die goed klinken, en bovendien zijn de meeste daarvan al eens eerder door iemand anders gebruikt. Maar Billy Corgan slaagt er iedere keer in om toch met iets nieuws te komen, dat en goed in het oor ligt en op het tweede gezicht beter in elkaar zit dan eerst lijkt. Erg knap. Plus dat het gitaargeluid hier ontzettend goed klinkt en goed gemixt is, reken maar dat je die sound thuis zelf nooit kunt nadoen (ik heb het geprobeerd).
"Maar toch vind ik Siamese Dreams nog steeds veel beter. MC is gevarieerder qua stijl, technisch beter gecomponeerd en heeft een betere sound. Maar ik houd gewoon meer van de stijl van SD en zou die zeker nooit 'Grunge' noemen. Feitje; Kurt Cobain en Billy Corgan zijn op dezelfde dag geboren, en SD kwam vlak na Nevermind uit. Het is misschien geen toeval dat Billy altijd zei dat het voelde alsof hij moest concurreren met Nirvana (en het feit dat door de hype rond Nevermind de belangstelling voor SD tegenviel). Er is nog wel een verschil: megalomane Billy vond het juist helemaal niet erg om beroemd te worden :-)
"SD is een fantastisch soort symbiose tussen puberromantiek van de beste soort en een heel kitsjerige - Queen uit de beginperiode (Corgan is een Brian May fan) - warme sfeer. De manier waarop daar hard en zacht in een nummer worden gecombineerd is nooit meer verbeterd. Neem bijvoorbeeld Soma; een lange, melodieuze intro, en daarna begint het meest met rozige puberromantiek zwijmelende nummer dat je je kunt voorstellen (met 'liefdesbrief-zinnen' waarvoor je je later schaamt; "wrapped my hurt in you/ and took my shelter in that pain/ the opiate of blame/ is your broken heart/ I'm all by myself/ as I've always felt/ and I'll betray myself, to anyone/ anyone but you...), meteen daarop valt-ie zichzelf abrupt in de rede met verwoestend harde gitaren en een furieuze solo, wat het nummer terug in balans brengt. Die combinatie maakt dat je echt in die weeige tienerpoezie gaat geloven.
"Verschil met MC is dat de harde stukken niet gewoon nihilistisch alles kapot willen maken, maar de rest van het liedje ondersteunen en er meer betekenis aan geven. Laat ik het een beetje gechargeerd zo zeggen, als SD staat voor verliefde tieners, staat MC voor lastige peuters. Kijk mama, Ikke alles kapot maken! Gna! Dat is voor mij ook goed, trouwens, alleen ben ik niet zo'n nihilist.
"En op andere punten vind ik ook dat hij niet zijn talent, maar wel zijn goede smaak een klein beetje verliest. Neem inderdaad die hoes eens. Billy was voor SD gefascineerd door de prachtige foto die later op de hoes gebruikt werd, het fenomeen van Siamese tweelingen. Het thema komt een paar keer terug, ondermeer als metafoor voor allesverstikkende liefde (in geek u.s.a. geloof ik, "we're siamese twins, at the wrist"). Dat gaat ergens over en dat vind ik integer. Ik voel me niet erg emotioneel betrokken bij het artwork van MC; mooie, maar erg afstandelijke, onpersoonlijke plaatjes. Wollig escapisme in plaats van betrokkenheid. Billy heeft zich na MC ook nooit meer helemaal meer herpakt, tot het laatst toe bleven de liedjes van topkwaliteit, maar de Pumpkins zoals ik ze graag heb kwamen niet terug. Het enige nummer op MC in die sfeer is 1979.
"Conclusie, MC is een fantastisch album, maar SD is gewoon beter. Ik besef natuurlijk dat dat heel persoonlijk is, misschien komt het ook doordat SD gewoon 'eerder' was."
Tim wist nog te vertellen waar het DOOM geluidje zit:
"Ik dacht dat die op disc 2 stond, dus ik heel disc 2 zitten doorspitten. Kon ik het natuurlijk niet vinden. Ben ik toch maar eens naar disc 1 gaan luisteren. En jawel hoor... het is track 9, oftwel Love. Eens kijken of ik een beetje goed kan omschrijven waar het terugkomt. Billy zingt: "to my mistakes, to my mistakes of cowardice" -dadadada- (dit laatste is het DOOM geluid)."
Stijn was het daar niet mee eens:
"Disc 2, nr. 1, rond de 1:20. Op de achtergrond, maar wel hoorbaar. En niet zoals Tim zei op nr 9 (of misschien daar ook, ff luisteren... hmms, zou kunnen maar is daar veel minder duidelijk)."
Ik denk dat Stijn gelijk heeft: in Where Boys Fear To Thread is het inderdaad duidelijker.